bibliotheek Appingedam

Een volgend hoofdstuk

Het oude bibliotheekpand aan de Koningsstraat in Appingedam was ruim honderd jaar in gebruik en destijds de tweede bibliotheek van Nederland. De nieuwe bibliotheek is gevestigd op de eerste verdieping van een voormalig postkantoor. In de Bibliotheek Appingedam heeft OdV onderzocht hoe de collectie zich op de vloer verhoudt tot de nieuwe functies van de bibliotheek. Deze functies moesten naar wens van de opdrachtgever zoveel mogelijk landen tussen de collectie. Een interessante ontwerpuitdaging voor het relatief kleine oppervlak van de bibliotheek dat aan de hand van het SVT handboek voor de Bibliotheek 3.0 is ingericht. Een concept dat per locatie op unieke wijze is in te zetten om de moderne bibliotheek een eigen gezicht te geven.

Boekkunst

Bij binnenkomst in de hal van de bibliotheek is een visual van de oude bibliotheek met prachtige Jugendstil gevel direct zichtbaar. Zo heeft deze geliefde bibliotheek ook een plek gekregen in het nieuwe pand. Een derde van de bestaande collectie werd afgeschreven met het oog op de verhuizing. OdV zocht contact met het CBK in Groningen om te onderzoeken of er een kunstenaar zou zijn met affiniteit met ‘ordening’. De keuze viel op kunstenaar Sjimmie Veenhuis. Hij ontwikkelde samen met OneDayArtist en 50 scholieren van het Eemsdeltacollege een strak en kleurrijk kunstwerk van die enorme hoeveelheid afgeschreven boeken. Het werk in de hal beslaat een hele wand. Tijdens workshops op school en in de bibliotheek experimenteerden scholieren met de boeken en voorzagen Veenhuis van ideeën voor het kunstwerk. Zo is er ook een bijzondere verbinding tussen scholieren en bibliotheek ontstaan. Het uiteindelijke werk doet denken aan vensters met een zonsopgang en maakt het interieur van de bibliotheek helemaal af. Niemand gooit met plezier boeken weg en op deze wijze komen het karakter van papieren boek boeken en de kleuren ervan op een verrassende manier terug in het interieur. Passend bij de werkwijze van OdV, is gekeken naar wat er van bestaand materiaal ingezet kan worden op een manier die recht doet aan wat het was. Verderop in de bibliotheek is bijvoorbeeld ook de oude goederenlift bewaard gebleven en een speelplek voor de jongste kinderen geworden.

Multifunctionele ontmoetingsruimte

De ontwerpvraag vanuit de bibliotheek was het realiseren van een ruimte waarin de nieuwe functies centraal staan en de boekencollectie opzij verschoven wordt. Dit met het gebruik van de al ontwikkelde retail componenten uit het black box-concept. De gekozen oplossing is een doorontwikkeling van het door OdV gerealiseerde Leer & Meer plein in de white box bibliotheek van Raalte. Daar heeft de collectie plaatsgemaakt voor een centraal geplaatste multifunctionele ontmoetingsplek. De wanden van de afsluitbare ruimte zijn ingevuld met diverse functionaliteiten zoals een whiteboard en een overlegplek. In Appingedam is het concept van de flexibel te gebruiken wand verder uitgewerkt tot een systeem waarbij de invulling eenvoudig aangepast kan worden op basis van de programmering. Er is ruimte gecreëerd voor ontmoeten, werken, kranten & tijdschriften, narrowcasting en het lenen en inleveren van boeken. Ook vind je hier de expositie van kunst en werk uit de Fabriek: een makersplaats voor mensen van nul tot honderd.

‘Een krachtig ontwerp dat overal toepasbaar is.’

Een toegankelijk uitstraling

Om de toegankelijkheid van de bibliotheek te optimaliseren is ervoor gekozen om het centrale ontmoetingsplein een informeel karakter te geven. In contrast met de grafische black-box worden warme houttinten gecombineerd met witte elementen. Zo ontstaat een frisse open sfeer. De elementen aan de wand zijn in deze pilot gemaakt van OSB: een betaalbaar en duurzaam plaatmateriaal van hergebruikte houtvezels.

Toekomstbestendig concept

De kracht van het ontwerp is dat het principe overal toepasbaar is. Zowel in combinatie met white- en black box inrichtingen, op locaties waar gewerkt moet worden met bestaand meubilair en bij geheel nieuwe inrichtingen. Het geeft bibliotheken de mogelijkheid om het ontmoetingsplein te laden met functies die op die locatie en op dat moment belangrijk zijn. Met bestaande, maar ook nieuwe en toekomstige invullingen, die de bibliotheek aantrekkelijk en spannend houden. Een ambitie waar OdV interieurarchitecten met enthousiasme en gedrevenheid graag aan bijdraagt door creatieve ontwerpen te realiseren.